Bệnh nấm - mối đe dọa sức khoẻ toàn cầu
Ngày 25/10/2022 là Ngày
hành động nhiễm Nấm toàn cầu. Nhân dịp này, Tổ chức y tế thế giới đã công bố
danh sách các loại nấm đe dọa sức khỏe toàn cầu và đề ra kế hoạch hành động để
giải quyết căn bệnh gây ra hàng triệu cái chết mỗi năm.
Tổ
chức Y tế Thế giới đã ban hành 'Danh sách các loài nấm hay gây bệnh
trên người' với 19 loài nấm khác nhau được nhắc đến, mục đích của
danh sách này nhằm tập trung, thúc đẩy nghiên cứu và đề ra các biện pháp can
thiệp, đồng thời tăng cường nhận thức toàn cầu đối với các bệnh nghiêm trọng
do nhiễm nấm và nấm kháng thuốc gây
ra.
Nấm phổi do Aspergillus là bệnh thường gặp ở bệnh nhân sau mắc lao, HIV hoặc các hội chứng suy giảm miễn dịch
Nấm gây bệnh là mối đe
dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng vì chúng ngày càng trở nên phổ biến và có
khả năng kháng thuốc điều trị. Bệnh nấm thường xuất hiện ở những bệnh nhân bị
bệnh nặng và những người có các tình trạng suy giảm hệ miễn dịch tiềm
ẩn. Những quần thể có nguy cơ nhiễm nấm xâm lấn cao nhất bao gồm những
người bị ung thư, HIV / AIDS, cấy ghép nội tạng, người mắc bệnh hô hấp
mãn tính và sau mắc lao ...
Các bệnh do
nấm khiến hơn 1,6 triệu người tử vong mỗi năm và gây bệnh lâu dài cho
hàng trăm triệu người khác. Các loại nấm đứng đầu danh sách của WHO bao gồm
Candida albicans, Aspergillus fumigatus, Cryptococcus neoformans gây viêm màng
não và Candida auris đa kháng thuốc. Kháng nấm đang ngày càng gia tăng ở những
loại nấm 'nguy hiểm' này, tuy nhiện hiện nay tình trạng này cũng có thể gặp
nhiều loại nấm khác.
Các bằng
chứng mới chỉ ra rằng tỷ lệ mắc và phạm vi địa lý của các bệnh nấm đang
mở rộng trên toàn thế giới do sự nóng lên toàn cầu và sự gia tăng của du lịch
và thương mại quốc tế. Trong đại dịch COVID-19, tỷ lệ nhiễm nấm xâm lấn
phải nhập viện được báo cáo gia tăng. Khi các loại nấm gây nhiễm
trùng thông thường (như nấm candida ở miệng và âm đạo) ngày càng trở nên kháng
thuốc điều trị, nguy cơ phát triển các dạng nhiễm trùng xâm lấn hơn trong dân
số nói chung cũng ngày càng tăng.
Tiến sĩ
Hanan Balkhy, Trợ lý Tổng Giám đốc WHO, Tổ chức Kháng thuốc (AMR) cho
biết: “ Về dịch kháng thuốc kháng sinh, các bệnh nhiễm trùng do
nấm đang gia tăng và ngày càng có khả năng kháng lại các phương pháp điều trị,
trở thành mối quan tâm sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới” .
Hiện nay, nhiễm nấm nhận được rất ít sự quan tâm và nguồn lực, dẫn đến khan hiếm dữ liệu về phân bố bệnh nấm và các mô hình kháng thuốc kháng nấm. Hệ quả là ảnh hưởng tới sức khỏe cộng đồng.
Nấm da đầu
Phạm vi hành động của
WHO là: "Tập trung vào các mầm bệnh gây ra nhiễm nấm toàn thân cấp và bán
cấp kèm theo tình trạng kháng thuốc hoặc tập trung vào các thách thức về khả năng điều trị và
chẩn đoán. Các tác nhân gây bệnh được đưa vào đều có liên quan đến nguy cơ tử
vong và bệnh tật nghiêm trọng."
WHO khuyến nghị 3 lĩnh
vực hành động chính:
● Cải thiện
khả năng chẩn đoán bệnh nấm.
● Nghiên cứu
ra thuốc chống nấm mới và các phương pháp chẩn đoán mới.
● Nâng cao
sức khỏe cộng đồng (đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận chẩn đoán và điều
trị được nấm và nấm kháng thuốc, nâng cao chất lượng đào tạo của nhân viên y tế
về nấm).
Báo cáo kêu
gọi tiếp cận một cách tổng quát các xét nghiệm và biện pháp điều trị.
Theo báo SKĐS