Hai anh em ruột ngộ độc, suy thận cấp vì uống vitamin D dài ngày
Bệnh viện Nhi Trung ương mới
tiếp nhận 2 bệnh nhi V.L (3 tuổi) và M.H (18 tháng tuổi) là 2 anh em ruột nhập
viện trong tình trạng nôn, đau bụng nhiều, chẩn đoán ngộ độc vitamin D - suy thận
cấp do uống quá liều trong thời gian dài.
Mong muốn con
phát triển khỏe mạnh, không bị còi xương nên gia đình đều đặn cho 2 bé uống
vitamin D mỗi ngày từ sau sinh.
Tuy nhiên, bà thấy cháu thích uống và nghĩ vitamin là thuốc bổ,
uống nhiều cũng không sao nên thay vì cho cháu uống theo liều lượng quy định,
bà lại cho 2 cháu uống tùy thích.
Mỗi ngày, 2 bé được cho uống trực tiếp tại lọ, không sử dụng dụng cụ đong thuốc hoặc qua dụng cụ đong nhưng lấy nhiều hơn liều quy định nhiều lần trong thời gian dài.
ThS.BS Nguyễn Thị Ngọc thăm khám cho bệnh nhi ngộ độc vitamin D.
Khoảng 2 tuần trước khi nhập viện, hai
anh em đều xuất hiện tình trạng nôn, táo bón, đau bụng từng cơn 8-9
lần/ngày.
Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, sau khi
được làm các xét nghiệm cần thiết, kết quả cho thấy cả 2 bé đều bị tăng canxi
máu, tăng canxi niệu, nồng độ vitamin D tăng rất cao so với giới hạn bình
thường, nồng độ PTH giảm, thận hai bên nhu mô tăng âm.
Qua thăm khám lâm sàng kết hợp xét
nghiệm và khai thác tiền sử sử dụng thuốc, 2 anh em được chẩn đoán ngộ độc
vitamin D – suy thận cấp.
Ngộ độc vitamin D nguy hiểm
như thế nào?
ThS. BS Nguyễn Thị Ngọc, Khoa Thận – Lọc máu, Bệnh viện Nhi
Trung ương cho biết, vitamin D là chất khoáng có vai trò quan trọng
trong quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi giúp xương chắc khỏe.
Vitamin D có trong thức ăn
rất ít, chủ yếu được tổng hợp do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, hoặc
cung cấp qua đường uống.
Nhiều phụ huynh mong muốn con
cao lớn, chắc khỏe nên bổ sung cho con từ nhỏ. "Tuy nhiên việc tăng cường
bổ sung công thức vitamin D, sử dụng vitamin D liều cao kéo dài lại chính là
nguy cơ tiềm tàng cho ngộ độc nếu sử dụng không đúng chỉ dẫn về liều lượng của
bác sĩ" - BS. Ngọc cho hay.
Liều gây ngộ độc vitamin D là không rõ
ràng, nhưng liều uống tối đa được khuyến cáo theo Hội Nội tiết cụ thể:
- Với trẻ dưới 6 tháng tuổi là 1.000UI/ngày;
- Trẻ 12 tháng tuổi, liều là 1.500UI/ngày;
- Trẻ từ 1 tới 3 tuổi là 2.500UI/ngày;
- Trẻ 4-8 tuổi là 3.000UI/ngày;
- Trẻ trên 9 tuổi là 4.000UI/ngày.
Tuy nhiên trong một số trường hợp, liều gây ngộ độc có thể cao
hoặc thấp hơn liều khuyến cáo.
Ngộ độc vitamin D là tình trạng hiếm gặp
nhưng nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng
nặng nề.
Trẻ bị ngộ độc vitamin D thường có các triệu chứng của tăng
canxi máu như: Ăn kém, giảm cân, đau bụng, nôn, táo bón, uống nhiều, đái nhiều,
trong các trường hợp nặng có thể gây mất nước đe dọa tính mạng.
Khi nồng độ canxi vượt quá ngưỡng của ống thận sẽ gây ra sự kết
tủa của canxi trong ống thận và vôi hóa tháp thận. Sự mất nước, giảm mức lọc
cầu thận và vôi hóa tháp thận có thể làm tổn thương chức năng thận trong nhiễm
toan ống thận và suy thận.
Lời khuyên của bác sĩ
Theo ThS. BS Nguyễn Thị Ngọc,
các vitamin, trong đó có vitamin D, tuy rất cần thiết và có vai trò rất quan
trọng đối với sức khỏe của trẻ, song không phải là thuốc bổ có thể sử dụng tùy
tiện hoặc dùng càng nhiều càng tốt.
Việc sử dụng vitamin nên được
tuân thủ chặt chẽ liều lượng theo đơn thuốc của bác sĩ đối với từng trường hợp
cụ thể và cần có sự giám sát, theo dõi của nhân viên y tế để tránh nguy cơ gây
ngộ độc hay ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ.
Để đảm bảo an toàn nhất cho
sức khỏe của trẻ, cha mẹ cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế trước khi
sử dụng bất kì các loại thuốc hay vitamin nào cho trẻ, đồng thời nên tuân thủ
các hướng dẫn sau:
- Không tự ý mua thuốc,
vitamin cho con uống. Phải dùng thuốc, vitamin theo đúng đơn của bác sĩ cho mỗi
lần khám. Không dùng đơn thuốc trong lần khám trước hay đơn thuốc của trẻ khác
hay của người lớn cho trẻ.
- Thuốc, vitamin nên được bảo
quản cẩn thận trong lọ kín, có nhãn ghi tên thuốc, hạn sử dụng rõ ràng.
- Để thuốc, vitamin ngoài tầm
nhìn và tầm tay với của trẻ, tốt nhất là để trong tủ có khóa an toàn.
- Định kỳ làm vệ sinh tủ
thuốc gia đình, loại bỏ thuốc quá hạn dùng, thuốc bị hỏng.
- Không nên uống thuốc trước
mặt trẻ vì trẻ rất dễ bắt chước.
- Người chăm sóc trẻ phải chắc chắn biết rõ và dùng đúng liều lượng thuốc, vitamin theo sự hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ hay trên tờ hướng dẫn sử dụng khi cho trẻ uống thuốc.
Theo báo SKĐS